starożytność
Homer „Iliada” (Achilles i Patrokles – przyjaźń po grób)

średniowiecze
„Pieśń o Rolandzie” (Roland i Oliwier – przyjaciel – nieodłączny towarzysz rycerza średniowiecznego)

renesans
Szekspir William „Romeo i Julia” (Rome o i Merkucjo – przyjaźń pomszczona)

oświecenie
Krasicki Ignacy „Przyjaciele” (przyjaźń fałszywa)

romantyzm
Goethe Johann Wolfgang „Cierpienia młodego Wertera” (przyjaciel – powiernik sekretów serca)
Mickiewicz Adam „Dziady” część III (przyjaźń – pełne oddanie)
Mickiewicz Adam „Niepewność”
Mickiewicz Adam „Oda do młodości” (przyjaźń – gwarancja jedności)
Mickiewicz Adam „Przyjaciele” (przyjaźń fałszywa)

pozytywizm
Dostojewski Fiodor „Zbrodnia i kara”
Orzeszkowa Eliza „Nad Niemnem” (Andrzej Korczyński i Jerzy Bohatyrowicz – przyjaźń dwóch patriotów, przyjaźń wykraczająca poza stany społeczne)
Prus Bolesław „Lalka” (przyjaźń serdeczna, szczera)
Sienkiewicz Henryk „Ogniem i mieczem” (Jan Skrzetuski, Zagłoba, Rzędzian, Wołodyjowski – przyjaźń oddana, przyjaciele zdolni do ryzyka)
Sienkiewicz Henryk „Pan Wołodyjowski” (Wołodyjowski i Ketling – przyjaźń wystawiona na próbę)
Sienkiewicz Henryk „Potop” (Kmicic i Wołodyjowski – przyjaciel z wroga)

Młoda Polska, modernizm
Żeromski Stefan „Ludzie bezdomni” (inżynier Korzecki i Tomasz Judym – przyjaźń pełna rezerwy)

dwudziestolecie międzywojenne
Żeromski Stefan „Przedwiośnie” (Cezary Baryka – Hipolit Wielosławski – przyjaźń szlachcica)

II wojna światowa
Herling-Grudziński Gustaw „Inny świat” (bohater i profesor N. – przyjaźń – sposób obrony człowieczeństwa)
Kamiński Aleksander „Kamienie na szaniec” (przyjaźń w trudnych czasach, przyjaźń potwierdzona ofiarą)
Szczypiorski Andrzej „Początek”

współczesność
Camus Albert „Dżuma”
Gibran Kahil „Przyjaźń” (przyjaźń – wartość konieczna każdemu)
Lem Stanisław „Przyjaciel Automateusza” (przyjaciel – maszyna)
Rowling Joanne „Harry Potter” (przyjaźń dająca oparcie, pewna, wierna)
Saint-Exupery Antoine „Mały Książę” (przyjaźń – wartość dająca szczęście)
Skwarnicki Marek „Ogród świata” (przyjaciel stworzenia – Bóg)
Tolkien John Ronald Reuel „Władca Pierścieni” (Drużyna Pierścienia – przyjaźń pełna poświęceń)
Zabacka Anna „Rozjaśnił się świat” (przyjaźń – wartość niezwykła)